ZAJĘCIE TYBETU PRZEZ CHINY

Chaotyczna sytuacja na wschodzie kraju, wynikająca z nieuznania przez Chiny ustaleń granicznych z Simli, potęguje się po śmierci XIII Dalajlamy, kiedy to po raz kolejny ujawniają się słabości tybetańskiego inkarnacyjnego systemu politycznego z wkalkulowanymi weń rządami regentów (nastającymi po śmieci jednego dalajlamy, a reinkarnacją/odnalezieniem kolejnego), które były bardzo niekorzystne w okresach niepokojów i wykuwania się nowego ładu politycznego na arenie międzynarodowej. Okres taki następuje po zakończeniu II Wojny Światowej, niosąc ze sobą daleko idące zmiany w układzie sił w całej Azji począwszy od proklamowania niepodległości Indii w 1947 roku. W 1950 roku władze dopiero co ogłoszonej Chińskiej Republiki Ludowej zapowiadają „wyzwolenie Tybetu”. Mimo ponawianych apeli do społeczności międzynarodowej Tybetańczycy są pozostawieni sami sobie w obliczu militarnej agresji wschodniego sąsiada, jaka nastąpiła jeszcze w tym samym roku. Kolejny rok przynosi podpisanie, bez niezbędnych prerogatyw rządu, niekorzystnego dla politycznego statusu Tybetu tzw. siedemnastopunktowego porozumienia. Władze chińskie nie zachowują jednak nawet pozoru respektowania choćby tych nielicznych praw gwarantowanych Tybetańczykom w myśl zawartego porozumienia. Brutalność i bezwzględność kontynuującej swój marsz na zachód Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej staje się bezpośrednią przyczyną ostatniego zrywu społeczeństwa tybetańskiego w obronie niepodległości Tybetu, do jakiego dochodzi 10 marca 1959. Pogarszająca się w błyskawicznym tempie sytuacja wewnętrzna Tybetu oraz militarne sukcesy Chińczyków w walce z prymitywnie uzbrojonymi partyzantami tybetańskimi zmuszają XIV Dalajlamę do ucieczki z kraju i szukania schronienia w Indiach, dokąd w ślad za nim udają się również tysiące jego rodaków.

POST SCRIPTUM

Władze chińskie prowadzą w stosunku do Dalajlamy oraz władz tybetańskich na uchodźstwie w ostatnich 50 latach politykę negacji, nieprzerwanie odmawiając mu prawa do reprezentowania narodu tybetańskiego oraz marginalizując, również werbalnie, poprzez określenia, takie jak: „separatyści”, „Dalaj” czy „klika Dalaja”. Mimo wszystko nie ustają ze strony tybetańskiej próby podjęcia rozmów z Chinami na temat przyszłości Tybetu i Tybetańczyków. Ostatnie tego typu rozmowy odbyły się w 2010 roku, nie przynosząc jednak po raz kolejny żadnych konkretnych ustaleń.

KALENDARIUM WYDARZEŃ:

http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/pdf/Chronologia.pdf